Tygodniowy czas pracy kierowcy. Jazda a odpoczynek

Wynikające z rozporządzenia WE 561/2006 okresy pracy oraz odpoczynku nie mogą wykraczać poza ściśle określone ramy również w okresie tygodnia. Czas wykonywania zadań oraz pauzy jest dokładnie uregulowany, a przekroczenia norm wiążą się z dotkliwymi karami finansowymi. Jak wygląda tygodniowy czas pracy kierowcy?

Z naszego artykułu o czasie pracy kierowcy w tygodniu dowiesz się:

• Ile godzin kierowca może pracować w tygodniu oraz w ciągu dwóch następujących po sobie tygodni?
• Przez ile cykli dobowych kierowca może być aktywny na przestrzeni tygodnia?
• Jaki wymiar odpoczynku jest konieczny w przeciągu tygodnia?
• Czym jest odpoczynek skrócony i na czym polega jego rekompensata?

Czytasz trzeci artykuł z cyklu „Zrozum czas pracy kierowców”. Podstawy zagadnienia możesz poznać w tekście o czasie pracy kierowcy, a szczegóły związane z dobowym wymiarem prowadzenia pojazdu rozwinęliśmy w artykule dotyczącym dziennego czasu pracy kierowcy zawodowego”. Warto poznać także informacje dotyczące pracy załogi kilkuosobowej.

Cykl tygodniowy, czyli czas pracy kierowcy w tygodniu

W zrozumieniu zagadnienia, które rozkładamy na czynniki pierwsze w tym artykule, ważne jest odróżnienie tygodnia kalendarzowego od rzeczywistego tygodnia pracy. Tydzień kalendarzowy – w rozumieniu WE 561/2006 – trwa od poniedziałku do niedzieli, natomiast kierowca może zacząć pracę choćby w środę i od tego dnia liczyć swój tydzień pracy.

Nas interesuje to pierwsze, kalendarzowe rozumienie tygodnia i w takim wymiarze podawane będą wszystkie wartości dotyczące pracy, jazdy i odpoczynku.

Ile wynosi tygodniowy czas pracy kierowcy? W trakcie tygodnia kierowca może jechać maksymalnie przez 56 godzin. Jak widać na powyższej grafice, to możliwie najdłuższy wymiar prowadzenia pojazdu. Zawiera 4 okresy dobowe obejmujące 9 godzin oraz 2 kolejne dni z jazdą wydłużoną w wymiarze 10 godzin.

Po takim czasie kierowca realizujący transport drogowy zobowiązany jest do rozpoczęcia tygodniowego odpoczynku. Jednak czy w kolejnym tygodniu również może prowadzić pojazd przez 56 godzin? Odpowiedź brzmi: NIE.

Kolejna grafika przedstawia czas prowadzenia pojazdu na przestrzeni trzech tygodni. Należy zwrócić uwagę, że po odpoczynku kierowca wznawia jazdę bezpośrednio w następnym tygodniu. Nie może w nim już wykonywać zadań tak długo, jak w poprzednim okresie tygodniowym, ponieważ maksymalny wymiar jazdy w dwóch następujących po sobie tygodniach nie może przekroczyć 90 godzin. Sprawia to, że w przedstawionej sytuacji w drugim tygodniu kierowcy zostają do dyspozycji co najwyżej 34 godziny jazdy.

Maksymalny wymiar jazdy w dwóch następujących po sobie tygodniach nie może przekroczyć 90 godzin.

Pamiętać jednak należy, że okres jazdy, czyli czas pracy kierowcy w tygodniu podany jest tutaj w najwyższym dopuszczalnym przez przepisy wymiarze czasowym. Możliwe jest przykładowo, że kierowca w pierwszym tygodniu przejedzie 38 godzin, co pozwoli mu na jazdę do 52 godzin w następnym tygodniu.

WAŻNE: do dwutygodniowego okresu prowadzenia pojazdu zalicza się zawsze aktualny tydzień oraz tydzień go poprzedzający. Z uwagi na to, jeżeli kierowca z przykładu na powyższej grafice będzie kontynuował jazdę, to do sumy dwutygodniowego okresu zaliczą mu się drugi i trzeci tydzień.

Należy również dodać, że przeciętny tygodniowy czas pracy kierowcy nie może przekraczać 48 godzin. Przeciętny, czyli średni z czterech następujących po sobie miesięcy. Jeśli statystycznie czas pracy kierowcy wynosi w tym okresie właśnie do 48 godzin, to w razie potrzeby może on zostać wydłużony do 60 godzin.

Maksymalny tygodniowy czas pracy kierowcy a odpoczynek

Kierowca może pracować przez maksymalnie 6 cykli dobowych (jazda + praca + odpoczynek) w ciągu jednego tygodnia. Z uwagi na to odpoczynek tygodniowy musi rozpocząć się najpóźniej na koniec 6 dnia pracy (licząc od poprzedniego odpoczynku tygodniowego).

Jakimi zasadami regulowany jest odpoczynek tygodniowy kierowcy? Rozporządzenie WE 561/2006 również w tym aspekcie jest bardzo precyzyjne.

Regularny tygodniowy odpoczynek trwa 45 godzin, w ciągu których kierowca może swobodnie dysponować własnym czasem. Jednakże tygodniowy odpoczynek może zostać skrócony i jako taki nie powinien być krótszy niż 24 godziny (to minimalny, dopuszczony przez przepisy wymiar odpoczynku tygodniowego).

Kierowca nie może jednak swobodnie skracać sobie okresów odpoczynku. Obwarowane jest to dwoma warunkami.

Po pierwsze: w dwóch następujących po sobie tygodniach kierowca musi wykorzystać co najmniej dwa regularne tygodniowe okresy odpoczynku LUB jeden regularny oraz jeden skrócony okres odpoczynku. Widać to dobrze na powyższej grafice.

Po drugie: każdy skrócony odpoczynek wymaga rekompensaty, ponieważ kierowca korzystający z opcji skróconego odpoczynku musi odebrać brakujący odpoczynek. Nie może zrobić tego później niż trzy tygodnie od wykonania nieregularnego odpoczynku, trwającego poniżej 45 godzin.

Powyższa grafika przedstawia sytuację, w której kierowca na przestrzeni trzech tygodni miał jeden skrócony odpoczynek. Nieregularny odpoczynek trwał 35 zamiast 45 godzin. Brakujące 10 godzin należy zatem zrekompensować najpóźniej do końca trzeciego tygodnia od „skrócenia”. Polega to na tym, że do regularnego odpoczynku dokłada się rekompensatę.

Jednak warto wiedzieć, że rekompensata nie musi być „oddawana” z regularnym tygodniowym odpoczynkiem. Można ją zrealizować łącząc przykładowo z odpoczynkiem dobowym, o ile będzie on trwał dłużej niż 9 godzin. Rekompensaty nie można również dzielić, należy ją „oddać” w całości.