Transport produktów świeżych – podstawowe zasady utrzymania łańcucha chłodniczego

Szukając owoców i warzyw najczęściej kierujemy się ich wyglądem, który jest obietnicą dobrego smaku. Za obie te właściwości produktów spożywczych odpowiada wiele czynników, a wśród nich są transport i przechowywanie we właściwych warunkach. Kluczową rolę odgrywa tu odpowiednia temperatura.

Transport produktów świeżych – na czym polega?

Większość produktów świeżych utrzymuje swoje walory wizualne i smakowe m.in. dzięki właściwym warunkom termicznym. Transport lub przechowywanie owoców w zbyt ciepłym środowisku sprawia, że tracą one swój atrakcyjny wygląd, a procesy powodujące psucie się zachodzą w nich znacznie szybciej. Z oczywistych względów nie są to korzystne zjawiska dla producenta, sprzedawcy detalicznego oraz klienta końcowego. Stąd niezwykle ważne jest utrzymywanie łańcucha chłodniczego.

Co to jest łańcuch chłodniczy?

Łańcuch chłodniczy polega na zagwarantowaniu stałych warunków temperaturowych wymaganych przez żywność przez cały proces logistyczny: od produkcji, przez transport, magazynowanie aż po dystrybucję. Transport jest najbardziej newralgicznym elementem łańcucha chłodniczego. Produkt wrażliwy termicznie jest w jego trakcie narażony choćby na operacje przeładunkowe, które wykonane w nieodpowiedni sposób, mogą skończyć się niekorzystną dla towaru zmianą temperatury. Za powodzenie transportu odpowiadają choćby niezawodność sprzętu chłodniczego oraz profesjonalizm kierowcy. Choć zagadnienie utrzymywania odpowiedniej temperatury w transporcie jest niezwykle szerokie, to można sprowadzić je do kilku prostych zasad.

Zasada 1 – stawiaj na sprawny i niezawodny sprzęt

Jedną z możliwych przyczyn zerwania łańcucha chłodniczego jest awaria agregatu lub inne problemy z przestrzenią ładunkową, jak choćby nieszczelna izoterma. Przykładem stosunkowo częstej usterki jest rozładowany akumulator w agregacie, który nie pozwala na uruchomienie systemu chłodniczego. Problemów można uniknąć poprzez stałą kontrolę i serwis sprzętu delegowanego do transportu towarów świeżych. Możliwe jest również zastosowanie najnowocześniejszych agregatów, wyposażonych w panele słoneczne, które stale utrzymują naładowany akumulator.

Jednak nie tylko naczepa chłodnicza oraz jej osprzęt muszą być w pełni sprawne. Poważnym problemem dla zachowania świeżości przewożonych owoców czy warzyw jest przedłużający się transport, choćby z powodu usterki ciągnika siodłowego. Stąd niezwykle istotne jest zadbanie o to by cały zestaw mający przewieźć produkty świeże gwarantował bezawaryjny i szybki przejazd. Dzień opóźnienia przy transporcie opon, spowodowany przez awarię ciężarówki jest dla klienta uciążliwością, ale z jego towarem nic się nie stanie. Podobne opóźnienie przy borówce amerykańskiej może już spowodować przykre konsekwencje dla całego ładunku.

Więcej na temat utrzymywania łańcucha chłodniczego opowiadamy na kanale „Na palecie”, gdzie niedawno ukazał się nowy odcinek poświęcony produkcji borówki amerykańskiej. Owoce borówki są szczególnie narażone na warunki transportu. Odstępstwo od odpowiedniej temperatury skutkuje w ich przypadku deficytem walorów wizualnych oraz znacznie przyspieszoną utratą świeżości i psuciem się owocu.

Zasada 2 – deleguj wyszkolony personel

Doświadczony i świadomy kierowca jest kluczowym ogniwem łańcucha chłodniczego. Musi znać procedury oraz umieć obsługiwać agregat chłodniczy oraz naczepę, bo stawia się przed nim szereg zadań niezwykle istotnych dla utrzymania świeżości przewożonych towarów. Należą do nich:

• Zapewnienie czystości przestrzeni ładunkowej poprzez wizytę na odpowiedniej myjni certyfikowanej do czyszczenia chłodni.
• Schłodzenie przestrzeni ładunkowej do wymaganej przez transportowany produkt temperatury jeszcze przed załadunkiem.
• Sprawdzenie temperatury produktów przed załadunkiem (mają być schłodzone do odpowiedniej temperatury zanim trafią do naczepy).
• Odnotowanie wszelkich nieprawidłowości związanych z towarem w dokumencie przewozowym.
• Upewnianie się o sprawności agregatu podczas transportu.
• Wykonywanie wydruków z agregatu chłodni – w zależności od wymogów klienta.

Do utrzymania łańcucha chłodniczego konieczny jest również odpowiednio przeszkolony personel magazynów oraz samych sklepów, gdzie finalnie trafiają produkty świeże. Dopełnienie wszelkich procedur przez kierowcę nic nie da, gdy przykładowo owoce trafią na niechłodzoną ladę w nasłonecznionym miejscu. Łańcuch chłodniczy nie kończy się wraz z transportem.

Zasada 3 – umożliwiaj monitorowanie ciągłości łańcucha chłodniczego

Dla klienta przedsiębiorstwa transportowego utrzymanie stałej temperatury jest niezwykle istotne. Szczególnie przy transporcie towarów świeżych, przy których nawet najmniejsze wahania temperatury mogą sprawić znacznie szybsze psucie się i degradację. Z uwagi na to producenci warzyw i owoców często wymagają wglądu w zapis ciągłości temperatur podczas całego przewozu. Bywa, że wystarczą wydruki z agregatu, wykonywane cyklicznie przez kierowcę. Są jednak inne technologie, które gwarantują bardziej szczegółowe dane.

Niejednokrotnie sami producenci instalują we własnym towarze tzw. data loggery, które sprawdzają temperaturę w czasie przewozu, sygnalizując ew. odstępstwa od normy. Innym rozwiązaniem jest oferowany przez przewoźników tzw. thermo tracking, który umożliwia zdalne sprawdzanie temperatury w czasie rzeczywistym. Klient może poprosić przewoźnika o dostęp do tych informacji niezależnie od liczby zestawów, które aktualnie transportują jego świeży towar.

Zasada 4 – transportuj zgodnie z przepisami

Warunki termiczne, w których przewozi się towary świeże, muszą być tożsame z przepisami regulującymi transport tego typu ładunku. Odnosi się do tego cały szereg ustaw krajowych i rozporządzeń Unii Europejskiej.

Dowiedz się również, na czym polega transport FMCG.