Rozwiązujemy problemy z transportem (część 2) – uszkodzony ładunek

Transport towarów wiąże się z ryzykiem uszkodzenia ładunku. Bywa, że szkoda powstaje wskutek zaniedbań ze strony przewoźnika. W takiej sytuacji zleceniodawca może ubiegać się o odszkodowanie.

Jeśli weźmiemy pod uwagę skalę operacji transportowych w Europie, odsetek uszkodzeń towaru wcale nie jest duży. Jednak ryzyko ich powstania w ramach przewozów drogowych istnieje i nie ma możliwości, by zredukować je do zera. Z reguły klienci nie pozostają bezbronni wobec przewoźników, którzy nadwyrężyli ich zaufanie. W sytuacji, gdy wina leży po stronie podmiotu realizującego usługę transportową, można ubiegać się o finansową rekompensatę za poniesione szkody.

Podstawa prawna – odszkodowanie w transporcie

Kwestie związane z procedurami ubiegania się o odszkodowanie za towar zniszczony podczas transportu regulują dokładnie te same przepisy, które opisywaliśmy w kontekście zagubionego ładunku. Na gruncie polskim kluczowe regulacje zawiera Ustawa prawo przewozowe, natomiast w relacjach międzynarodowych wykładnią będzie konwencja CMR.

Kiedy mówimy o uszkodzeniu towaru?

O uszkodzeniu przewożonego towaru można mówić nie tylko, gdy zostanie on kompletnie zniszczony. Praktyka związana z procesem odszkodowawczym oraz przepisy wskazują, że do uszkodzenia dochodzi, gdy pogorszeniu ulegnie jakość towaru, co przełoży się na spadek jego wartości.

Mowa tu o wszelkiego rodzaju szkodach powstałych choćby na skutek uderzeń mechanicznych, które sprawią, że np. z użytkowego punktu widzenia towar straci na wartości – będzie niesprawny. O uszkodzonym towarze można mówić również, gdy zniszczeniu ulegnie jego oryginalne opakowanie. To także przekłada się na spadek jego jakości oraz wartości, jednak w tym przypadku w rozumieniu handlowym. Zwyczajnie klienci docelowi zwykle wolą kupować nowy towar w nieuszkodzonych opakowaniach.

UWAGA: Uszkodzenie nie musi być jednak związane z uderzeniem czy jakąkolwiek inną formą kinetycznej ingerencji w integralność opakowania czy samego towaru. Może nastąpić np. na skutek jego zabrudzenia lub nawet nadmiernej ekspozycji na promieniowanie UV. Dużo zależy od samej sytuacji, rodzaju towaru, ale także od ustaleń pomiędzy nadawcą oraz przewoźnikiem.

Kiedy przewoźnik odpowiada za bezpieczeństwo mojego towaru?

Należy pamiętać, że przewoźnik może odpowiadać za uszkodzenie towaru jedynie w sytuacji, w której przyczynił się do szkody sowim zaniedbaniem lub celowym działaniem. Istotne jest, że firma transportowa ponosi odpowiedzialność za bezpieczeństwo przesyłanego towaru od momentu przyjęcia go od nadawcy, przez cały proces przewozowy, do chwili wydania go u odbiorcy. W momencie przekazania ładunku oraz potwierdzenia odbioru z wpisem w liście przewozowym firma transportowa przestaje być odpowiedzialna za towar. To ważne choćby pod względem samych czynności reklamacyjnych.

Warto podkreślić, że o odpowiedzialności przewoźnika mówimy wtedy, gdy na skutek uszkodzenia towaru (zmiana jego jakości) powstanie szkoda, którą można wycenić. Oba te czynniki muszą być ze sobą skorelowane. Przykład: w wyniku ustawienia niewłaściwej temperatury chłodni przez kierowcę ładunek warzyw mrożonych uległ rozmrożeniu, co skutkowało spadkiem jego jakości oraz wartości.

Kiedy przewoźnik nie ponosi odpowiedzialności za uszkodzenie towaru?

Rozpatrując kwestie uszkodzenia towaru w transporcie drogowym należy pamiętać, że nie zawsze to przewoźnik ponosi odpowiedzialność za zaistniałą sytuację. Jeżeli firma transportowa potrafi wykazać (posługując się dowodami), że ładunek uległ uszkodzeniu nie z jej winy, może uniknąć odpowiedzialności. Przesłankami są najczęściej wina nadawcy lub odbiorcy towaru, cechy ładunku albo ogólnie pojęta „siła wyższa”. W Ustawie prawo przewozowe znaleźć można dodatkowe przesłanki, które zwalniają przewoźnika z odpowiedzialności:

W tym kontekście ważne jest, że aby uniknąć odpowiedzialności za szkodę przewoźnik musi wykazać dowodami, że wyniknęła on co najmniej z jednej z powyższych przyczyn. Tyle na ten temat mówi Ustawa prawo przewozowe. Natomiast konwencja CMR (odwołująca się do przewozów międzynarodowych) kwestię uchylenia odpowiedzialności przewoźnika nieco rozszerza o dodatkowe przyczyny.

Proces reklamacji krok po kroku

W kolejnym Newsletterze opiszemy w szczegółach proces reklamacji usługi transportowej w sytuacji uszkodzenia towaru lub opóźnienia dostawy. To będzie już 3 artykuł z serii „Rozwiązujemy problemy z transportem”.

Chcesz przeczytać poprzedni artykuł? Nie ma sprawy.

Rozwiązujemy problemy z transportem – opóźniona dostawa