Transport multimodalny a intermodalny – podstawowe różnice

Globalne łańcuchy dostaw są tak skonstruowane, że w praktyce nie sposób prowadzić zoptymalizowanego przewozu towarów z wykorzystaniem środków tylko jednej gałęzi transportu. Każdy zna takie pojęcia jak transport intermodalny, multimodalny czy kombinowany, ale czy potrafimy je od siebie odróżnić?

Na wstępie warto podkreślić, że w ferworze pracy i natłoku obowiązków przedstawiciele branży TSL bardzo często używają pojęć „intermodalny” oraz „multimodalny” wymiennie, gdyż granica pomiędzy nimi bywa rozmyta. Istnieją jednak pewne ważne wyróżniki powyższych rodzajów transportu, z których warto sobie zdawać sprawę. Szczegółową charakterystykę transportu intermodalnego sporządziliśmy w jednym z naszych wcześniejszych artykułów. Natomiast dzisiaj skupimy uwagę na wytypowaniu specyficznych cech transportu multimodalnego.

Transport multimodalny – zmiana jednostki transportowej

Podstawowym podobieństwem łączącym transport intermodalny oraz multimodalny jest konieczność wykorzystania więcej niż jednego środka w ramach różnych gałęzi transportu. Kontener wysłany statkiem z Chin i załadowany na naczepę podkontenerową w Hamburgu, którą ciągnik siodłowy zawiezie do Polski wypełnia w całości scenariusz odpowiadający transportowi intermodalnemu.

Głównym wyróżnikiem transportu multimodalnego jest natomiast możliwość zmiany jednostki transportowej, którą w powyższym scenariuszu stanowi kontener. Odnosząc nasz uproszczony przykład do „multimodalu” możemy nakreślić taki przebieg wypadków: towar wysłany statkiem z Chin w kontenerze, może być wypakowany w Hamburgu i przeładowany do naczepy plandekowej, która zawiezie go do Polski. Oba przykłady nie wyczerpują szerokiej gamy wariantów różnych rozwiązań transportowych, które otwiera przed planistą jednoczesne wykorzystanie statków, samolotów, pociągów czy pojazdów ciężarowych.

Inne cechy transportu multimodalnego

Opierając się na publikacjach największych regulatorów transportu, takich jak Parlament Europejski, Komisja Europejska, Europejska Komisja Gospodarcza Organizacji Narodów Zjednoczonych (UN/ECE), czy Europejska Konferencja Ministrów Transportu, do definicji transportu multimodalnego można dodać jeszcze głębszą charakterystykę:

• za cały przewóz – niezależnie od środka transportu – odpowiada jeden operator, który wykonuję usługę transportową na podstawie jednej umowy z klientem;
• niezależnie od liczby wykorzystanych gałęzi transportu, zastosowania bądź niezastosowania przeładunku czy odległości jaką pokona towar, operator wystawia jeden dokument przewozu;
• operator ponosi odpowiedzialność za towar na całej trasie przewozu. [1]

Inne rodzaje transportu „wielogałęziowego”

Obok transportu intermodalnego oraz multimodalnego można wymienić jeszcze inne, mniej obszerne znaczeniowo pojęcia takie jak transport kombinowany czy transport bimodalny.

• Transport kombinowany (TIR-y na tory) – polega na wykorzystaniu dwóch różnych środków transportu, z których jeden jest biernie przewożony przez drugi. Można tu wymienić transport szynowo-drogowy, morsko-drogowy czy morsko-kolejowy.
• Transport bimodalny – wykorzystuje naczepy drogowe wyposażone w osie z kołami kolejowymi. Łączy zatem transport drogowy oraz kolejowy.

[1] Bogusz Wiśnicki, Terminologia transportu multimodalnego, Zeszyty naukowe nr 58 Wyższej Szkoły Morskiej, Szczecin 2000 r.