CplusE #05 – Obsługa tachografu

Obsługa tachografu cyfrowego – praktyczne wskazówki

Witajcie! W tym tygodniu ważny temat, bo omówimy urządzenie, którego obsługa jest istotnym elementem pracy każdego zawodowego kierowcy. Będzie o tachografie. A te rolki z papierem termicznym wezmę ze sobą, bo dzisiaj na pewno się przydadzą.

 

Nazywam się Adam Wołowiec, zapraszam na CplusE, jedziemy z tematem.

 

Co prawda kierowcy zawodowi przechodzą szkolenie z obsługi tachografu, ale jest to temat na tyle skomplikowany, że postanowiłem szczegółowo opisać jego działanie i funkcje. Tak dla przypomnienia.

 

Prośba o omówienie tachografu pojawiła się też w komentarzach pod jednym z wcześniejszych filmów.

 

To super, że dajecie sygnały, co was interesuje. Zachęcam do takich komentarzy, bo to sprawi, że kanał będzie dla was jeszcze bardziej użyteczny.

 

Wracając do tematu. Tachograf to urządzenie pomiarowe, które – mówiąc ogólnie – ma kontrolować czas pracy kierowcy.

 

Kiedyś były to urządzenia analogowe, które rejestrowały dane na specjalnych dyskach. Wyparły je modele cyfrowe i właśnie taki sprzęt omówimy.

 

Wiadomo… są różne marki cyfrowych urządzeń rejestrujących. Są modele starsze i nowsze. One się od siebie trochę różnią.

 

Ja pokażę wam działanie tachografu na modelu, do którego akurat mam dostęp. To w miarę nowy sprzęt marki Stoneridge.

 

Opiszę jego funkcje, które moim zdaniem są najważniejsze z punktu widzenia kierowcy.

Legalizacja tachografu

Zacznijmy od legalizacji tachografu. Rzućcie okiem na naklejkę na słupku drzwiowym. Tutaj macie informację kiedy była ostatnia kontrola.

 

Taką legalizację tachografu robi się co 24 miesiące. Wtedy tachograf jest również kalibrowany.

 

Najczęściej robi się to razem z wymianą opon w ciągniku. Głównie dlatego, że w trakcie eksploatacji opony, wyciera się bieżnik. Zmniejsza to promień opony i wtedy mogą zdarzyć się różne przekłamania na tachografie np. odnośnie prędkości jazdy. Unikamy tego kalibrując urządzenie.

 

Karta kierowcy. Pamiętajcie, że to jest wasza własność i zawsze musicie brać ją ze sobą do pracy, tak samo jak prawo jazdy. Do karty przypisane są wszystkie wasze dane, a tachograf zapisuje na niej waszą pracę, pauzy i tak dalej.

Wyrabiamy ją w Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych składając odpowiedni wniosek i uiszczając opłatę. Karta jest ważna przez 5 lat. Za brak karty w tachografie są oczywiście mandaty.

Tachodraf a jazda w pojedynkę

Tachograf jaki jest, każdy widzi. Mamy tutaj mały wyświetlacz, przycisk wstecz, góra, dół i „OK”. Po prawej jest drukarka, a na dole są sloty na karty kierowców. Jeden i dwa – razem z przyciskami do otwierania szufladek.

 

Kiedy jedziemy sami interesuje nas tylko slot numer jeden, a gdy mamy podwójną obsadę to wykorzystamy oba sloty.

 

Jadąc samemu pamiętajcie, żeby wkładać kartę zawsze do slotu numer jeden, bo tylko wtedy tachograf zadziała prawidłowo. Jak damy ją do slotu numer dwa i pojedziemy w trasę, to tachograf nie zaznaczy nam czasu jazdy tylko czas dyspozycyjności. A to jest wykroczenie.

 

Prawidlowa zmiana kart w tachografie

Jazda w podwójnej obsadzie a zmiana kart w tachgrafie

Przy podwójnej obsadzie wkładamy obie karty do slotów. Po lewej kierowca, który akurat jedzie, po prawej ten który jest w dyspozycji. Kiedy się zamienią, muszą też przełożyć karty. Trzeba o tym pamiętać.

 

W tym miejscu warto wspomnieć o rodzajach aktywności. Ta wiedza przyda się w tym filmie, ale rozwiniemy ją szczegółowo przy okazji omawiania czasu pracy kierowcy.

 

Najważniejsze dla nas będą:

  1. Czas dyspozycyjności.
  2. Czas jazdy.
  3. Czas przerwy i odpoczynku, czyli tak zwanej pauzy.
  4. Inny czas pracy, czyli pracy nie związanej z jazdą.

 

Obsługa tachografu cyfrowego krok po kroku

Kartę wkładamy do tachografu zawsze chipem do góry i do przodu. Żeby otworzyć szufladkę trzeba nacisnąć i przytrzymać przycisk. Będę jechał sam, więc karta ląduje w pierwszym slocie.

 

I jeszcze ważna sprawa. Pamiętajcie, że wasza karta musi być sczytywana przez firmę, w której pracujecie dokładnie co 28 dni. Termin kolejnego sczytania możecie sprawdzić w ustawieniach. Robi się to tutaj.

 

Wyjeżdżając w trasę upewnijcie się, że zdążycie objechać przed terminem kolejnego sczytania karty. Bez tego, w razie inspekcji, łapiecie karę.

 

Dodam, że nowe tachografy wyświetlają przypomnienie o konieczności sczytania karty.

Kierowca po wyjęciu karty z tachografu nie zawsze od razu udaje się na przerwę. Czasem wykonuje np. inne prace i właśnie do wykazania tych aktywności przydaje się wpis manualny.

 

Po włożeniu karty do tachografu, tak jak teraz, ten model pyta nas, czy odpoczywaliśmy aż do teraz. Jeśli tak było, dajemy TAK. Jeśli robiliśmy coś innego, musimy to zaznaczyć.

 

Daję NIE.

 

Urządzenie proponuje nam wpisanie czynności. TAK.

 

Po lewej mamy datę i godzinę ostatniego wyjęcia karty.

 

Mamy tutaj różne aktywności kierowcy. Ja chcę ustawić, że przed pauzą przez godzinę miałem inny czas pracy. Ustawiamy młotki. Wciskamy OK. Po prawej wybieramy odpowiednią datę i godzinę, kiedy był ten inny czas pracy. Klikamy OK.

 

Tachograf pyta nas co robiłem od tej daty i godziny do teraz. Tu była pauza. Dajemy łóżko. Ustawiamy datę i potwierdzamy.

 

Teraz musimy ustawić kraj rozpoczęcia dnia pracy. Nie można tego pominąć, a robi się to zawsze, gdy zaczynamy pracę po odpoczynku dobowym.

 

Uwaga! Kraj rozpoczęcie dnia pracy trzeba ustawić, nawet jeśli nie wyciągaliśmy karty z tachografu w trakcie odpoczynku.

 

Jak skończycie dzień pracy, musicie wpisać kraj zakończenia. Później pokażę wam, gdzie to się robi.

 

Czy wydrukować wpisy? Warto to zrobić i sprawdzić na wydruku czy wszystko się zgadza.

 

U mnie wszystko gra, więc mogę potwierdzić. OK. I mamy „Gotowy do jazdy”.

Funkcje tachografu

Funkcje tachografu zaczniemy przeglądać od ekranu głównego. Mamy tu przydatnych informacji.

 

Menu tachografu włączamy przyciskiem OK. Mamy tu do wyboru zakładkę Info, Drukuj, Miejsca i Ustawienia.

Po lewej stronie mamy ostatnią czynność, a obok jest czas jej trwania. Po prawej stronie jest czas przerw z dnia roboczego.

 

Na tym ekranie wyświetla się aktualna prędkość i przebieg ciężarówki.

 

To jest bardzo przydatna funkcja. Pokazuje nam ile mamy czasu jazdy do dyspozycji.

 

Czas jazdy zaczyna nam się naliczać jak tylko ruszymy. Na zegarach widać dokładnie ile już jedziemy, ile nam zostało z maksymalnego czasu jazdy.

 

Tachograf daje wam możliwość wydrukowania wielu różnych druków, które opisują waszą pracę, zdarzenia związane z ciągnikiem i całą masę innych, szczegółowych informacji.

 

Nie ma sensu, żebym się w to zagłębiał, bo te wszystkie opcje są szczegółowo opisane w instrukcji tachografu, która powinna być w kabinie.

 

Teraz pokażę wam jak korzystać z drukowania, ale najpierw muszę wymienić rolkę z papierem. Mówiłem, że te rolki się przydadzą.

 

Kiedy rolka się skończy, tachograf powinien was o tym powiadomić. Pamiętajcie tylko, żeby zabrać ze sobą zapas rolek. Mówi się, że zwykle wystarczają trzy.

 

Ok, to teraz drukowanie. Ja chcę zobaczyć informacje z mojej karty. Wchodzę więc na karta 24. Daję drukuj i już.

 

A wydruk wygląda tak. Zawiera wiele różnych elementów, z którymi warto się zapoznać. Dajcie znać w komentarzach, czy chcecie, żebym je szczegółowo omówił.

 

Zauważcie jeszcze, że z tyłu mamy możliwość wpisania naszej aktywności ręcznie. Jak widzicie są tutaj odpowiednie ramki. To wykorzystujemy, gdy np. zepsuje się tachograf lub karta i nie będziemy mogli wydrukować arkusza ręcznego.

 

Dodam, że kierowca nie ma obowiązku wykonywania np. dziennych wydruków. Robimy to wtedy, gdy jest nam to potrzebne. Na przykład by opisać przekroczenie maksymalnego dozwolonego czasu jazdy spowodowanego niezależnymi od kierowcy czynnikami.

 

W tej zakładce menu mamy trzy rzeczy do omówienia. Po pierwsze „Poza zakresem”, czyli tak zwany OUT. Z tego najczęściej korzystają pracownicy serwisu. To się włącza, jak ktoś jeździ ciągnikiem poza drogą.

 

Pamiętajcie, żeby przed wyjechaniem w trasę wyłączyć tą opcję. W nowych tachografach wyświetla się ona w prawym dolnym rogu. W starych nie zawsze, więc warto to sprawdzić.

 

Opcja konieczna do włączenia przy przeprawach promowych i gdy ładujemy tiry na tory, czyli podczas transportu ciągnika z naczepą pociągiem. Chodzi o to, że przy kontroli musimy wykazać jak to jest możliwe, że przemieściliśmy się np. z Polski do Anglii nie robiąc kilometrów.

 

Jazda w podwójnej obsadzie zmiana kart

Jak wyłączyć opcje prom w tachografie?

Włączamy tą opcję, gdy już jesteśmy na promie i do tego zazwyczaj musimy ustawić czas dyspozycyjności. Chyba, że jesteśmy na promie z kuszetką, to wtedy możemy do tej opcji ustawić pauzę. Dodam, że funkcja prom/pociąg wyłącza się automatycznie, gdy tylko zaczniemy jechać.

 

Miejsce rozpoczęcia, to ważna opcja, którą będziemy często wykorzystywali. Oczywiście przed wyjechaniem w trasę musimy ustawić sobie kraj, z którego startujemy.

 

A w tym miejscu wybieramy kraj, gdzie zakończyliśmy jazdę.

 

Tutaj wiadomo, zmiana języka urządzenia.

 

To są ustawienia systemu wspomagania decyzji kierowcy. On wylicza dokładnie czas jazdy, przerwy, odpoczynki dobowe i tygodniowe i tak dalej. Od ustawień tego sytemu zależy np. automatyczne włączenie pauzy po odłączeniu zapłonu ciągnika.

 

Czas lokalny powinniśmy sobie okazjonalnie sprawdzić, szczególnie gdy jest zmiana czasu z letniego na zimowy. Nowe tachografy same zmieniają ten czas, ale w starszych modelach trzeba ustawić to ręcznie.

 

To jest czas uniwersalny. Raczej go nie zmieniamy, choć jest taka opcja, ale dość ograniczona, bo można go modyfikować tylko o jedną minutę na pół godziny.

 

W Polsce, w czasie zimowym do czasu UTC musimy sobie dodać jedną godzinę. A w czasie letnim dwie. Jeśli np. na naszym tachografie latem różnica pomiędzy czasem lokalnym a czasem UTC wynosi dużo więcej niż dwie godziny, powinniśmy zgłosić to w serwisie.

 

Tutaj odwracamy kolory. A tak wygląda to tak.

 

W tym miejscu testujemy urządzenie, ale kierowcom to się raczej nie przydaje.

 

A tutaj sprawdzamy numer rejestracyjny pojazdu, w którym zamontowany jest tachograf.

 

Tachograf, tachografem ale każdy kierowca powinien robić sobie własne notatki, najlepiej w takim zeszycie. Wtedy nic wam nie ucieknie i będzie pewność, że nie załapiecie kary czy mandatu.

 

Podsumowując, chce powiedzieć, że starałem się opisać najważniejsze aspekty związane z tachografem i jego funkcjami. Jeśli zrodziły wam się jakieś pytania, odsyłam do komentarzy.

 

Jak wam się podobało dajcie łapkę w górę, jeśli chcecie więcej zasubskrybujcie. Dzięki za dziś.

 

Życzę szerokości z C plus E. Do zobaczenia.

 

Polecamy sprawdzić także odcinek, w którym ukazany jest test świateł i wymiana żarówki Man TGX.