Na czym polega ergonomia w magazynie?

Dobrostan oraz bezpieczeństwo pracowników są ważnymi czynnikami, które mają bezpośrednie przełożenie na wydajność obiektu logistycznego. W tym kontekście ergonomia pracy w magazynie jest zbiorem usprawnień, czasem nawet bardzo drobnych, które w ogólnym rozrachunku wpływają na zdrowie pracowników i funkcjonowanie samego magazynu.

Jeśli interesuje Cię tematyka zarządzania obiektem logistycznym, przepływu towarów w magazynie, składowania czy usług dodatkowych, to poniższe teksty mogą okazać się przydatne:

• Co to jest centrum logistyczne?
• Miejsce uznane a skład celny
• Czym zajmuje się logistyk?

Co jest istotą ergonomii pracy w magazynie?

Ergonomia koncentruje się na dostosowywaniu środowiska pracy do fizjologicznych i psychologicznych cech ludzi, uwzględniając mocne i słabe strony ludzkiego organizmu w procesie projektowania obiektów i urządzeń. W pewnej mierze ergonomia wiąże się również z BHP (Bezpieczeństwem i Higieną pracy), które są regulowane przepisami. Dotyczą one tematów ogólnych i podstawowych, takich jak cykliczne szkolenia, odzież ochronna czy oświetlenie lub stopień hałasu w magazynie. W obszarze zainteresowania ekspertów od BHP jest również np. dopuszczalny ciężar, jaki może dźwigać pracownik.

Zgodnie z zasadami ergonomii praca ma być efektywna, ale nie może powodować urazów ani trwałych uszczerbków na zdrowiu u osób, które ją wykonują. Istotne w tym kontekście są np. dolegliwości mięśniowo-szkieletowe, które objawiają się bólami w obszarze pleców, ramion lub nawet dłoni. Bezpośrednim czynnikiem ich występowania jest najczęściej niedostateczna ergonomia stanowiska pracy. Dodatkowo, według danych Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy, tego typu dolegliwości bardzo często prowadzą do absencji pracowników.

Ergonomia w magazynie

Zagadnienia związane z ergonomią pracy w magazynie można podzielić na dwa obszary: makro (związany z ogólnie pojętym planowaniem i projektowaniem obiektu) oraz mikro (dotyczący drobnych usprawnień, które robią olbrzymią różnicę). Więcej na ich temat mówimy w odcinku Na palecie, który w całości poświęciliśmy ergonomii pracy w magazynie:

Ergonomiczny magazyn – ujęcie ogólne

W szerszym rozumieniu na ergonomię pracy magazynu wypływają np. rozplanowanie poszczególnych punktów magazynie czy dostosowanie ścieżki przepływu towarów do realizowanych w nim procesów logistycznych. Istotne jest, aby przestrzeń magazynowa była zaprojektowana w sposób optymalny w kontekście metody składowania oraz przygotowywania zamówień. Zbyt duże odległości do pokonania przez magazynierów czy źle zaprojektowane trasy transportowe towarów mogą prowadzić do niepotrzebnego wydłużenia procesów, obciążając pracowników dodatkowymi obowiązkami. W pływa to choćby na procesy takie jak cross-docking czy kompletacja.

WAŻNE: Warto zwrócić uwagę na umiejscowienie narzędzi niezbędnych w procesach magazynowych, takich jak owijarki używane w paletyzacji. Ich lokalizacja powinna być dostępna i dogodna. To samo dotyczy miejsc przechowywania pustych palet. Właściwe projektowanie przestrzeni magazynowej jest kluczowe dla efektywności i komfortu pracy pracowników.

Ergonomiczny magazyn – szczegóły nie bez znaczenia

O ergonomii pracy w magazynie decydują najdrobniejsze kwestie, od umiejscowienia palety przy procesach kompletacyjnych, przez kształt kierownicy wózka widłowego, po konstrukcje skanerów i terminali. Przykłady dostosowania obiektu i jego urządzeń do zaleceń ekspertów od ergonomii pracy można byłoby mnożyć w nieskończoność. Poniżej krótki przegląd najciekawszych przykładów.

Umiejscowienie palety

Palety stanowią istotny czynnik, który kształtuje ergonomię magazynu. Istotne jest, aby były one strategicznie rozmieszczone w pobliżu stanowiska kompletacyjnego, minimalizując konieczność dźwigania ich na duże odległości. Idealnym rozwiązaniem byłoby zastosowanie specjalnego podajnika dla pracowników. Dlaczego to tak ważne? Ponieważ dla ludzkiego ciała najkorzystniejszym położeniem do podnoszenia ciężkich przedmiotów jest poziom ramion. Jeżeli palety są ułożone w stos, te na samej górze mogą być trudne do chwycenia w sposób komfortowy i bezpieczny. Z kolei palety umiejscowione za nisko, na samej posadzce, zmuszają nas do schylania się, co również nie wpływa dobrze na układ kostno-szkieletowy pracownika.

Dostosowanie wózka widłowego do potrzeb pracowników

Każdy operator powinien dostosować swoją pozycję w wózku tak, aby zapewnić sobie maksymalny komfort. Istotne jest też minimalizowanie ryzyka dolegliwości bólowych związanych z długotrwałym zajmowaniem niewygodnej pozycji. Jednak w kontekście wózków widłowych, które są kluczowym urządzeniem w każdym magazynie, temat ergonomii jest o wiele szerszy.

PRZYKŁAD: Starsze modele wózków charakteryzowały się skomplikowanym systemem przekładni do ich obsługi. Użytkowanie ich wymaga ciągłej zmiany pozycji dłoni, co nie przystaje do współczesnych standardów ergonomii. Dlatego nowe modele, zaprojektowane z myślą o komforcie operatora, są wyposażone w ergonomiczne joysticki, które można obsługiwać jedną ręką bez zmiany jej pozycji.

Również w przypadku wózków typu low-lift nastąpił postęp. Kiedyś ich układ sterowania przypominał kierownicę rowerową. Obecnie dominują modele z kierownicą bardziej zbliżoną do tej samochodowej, ale w skali mniejszej. Skąd ta zmiana? Pozycja nadgarstków przy kierownicy „rowerowej” może w długim terminie prowadzić do zwyrodnień.

Skanery i terminale również mogą być ergonomiczne

Choć tradycyjne skanery są lekkie i raczej niewielkie, to badania niezależnych ekspertów wykazały, że mogą być nieergonomiczne. Ich długotrwałe używanie może doprowadzić do zwyrodnień Współczesne skanery, dostępne na rynku, zmieniają całkowicie postrzeganie tego narzędzia. Mając wielkość zwykłego smartfona. Do tego można je przymocować do ramienia. Natomiast sam proces skanowania odbywa się za pomocą miniaturowego urządzenia noszonego na palcu.

Monotonia pracy

Nawet jeśli wykonujemy ruchy w odpowiedni, zdrowy sposób, ich nieustanne powtarzanie może prowadzić do przeciążeń i urazów. Dlatego przy wszystkich procesach magazynowych, angażujących ludzi wykonujących jednostajną pracę przy kilku różnych stanowiskach, praktykuje się rotacje pomiędzy tymi stanowiskami. To poprawia ergonomię pracy.